Thị trường tiền điện tử hiện nay diễn ra khá sôi động với hàng ngàn dự án coin lớn nhỏ được cho ra mắt mỗi ngày. Với tâm thế là một nhà đầu tư trên thị trường Crypto, khi lựa chọn đầu tư vào dự án nào đó bạn đều mong muốn nắm bắt toàn bộ thông tin chi tiết về dự án. Để tìm hiểu các thông tin này, các nhà đầu tư lĩnh vực Crypto cần tìm đến White Paper của dự án đó. Vậy Whitepaper là gì? Tầm quan trọng của White Paper của một dự án trên lĩnh vực Crypto ra sao? Mời các bạn cùng điểm qua các nội dung chính có trong bài viết này nhé!
Whitepaper là gì?
Whitepaper (hay còn gọi là sách trắng hay bản cáo bạch) là các tài liệu, báo cáo hoặc hướng dẫn ở định dạng PDF nhằm mục đích cung cấp cho các nhà đầu tư, khách hàng có cái nhìn tổng quan nhất có thể về dự án. Sách trắng cũng có thể được coi là cẩm nang marketing. Các tài liệu này được thiết kế để giúp người đọc hiểu các khía cạnh cụ thể của giải pháp, sản phẩm hoặc dịch vụ mà một tổ chức mong muốn cung cấp.
Whitepaper trong lĩnh vực crypto là một bản tài liệu mô tả chi tiết thông tin về dự án ICO (Initial Coin Offering – phát hành token lần đầu). Nó mô tả đầy đủ về ý nghĩa ra đời của một dự án Crypto và công nghệ đằng sau dự án đó.
Nếu đã bước chân vào thị trường tiền mã hóa, chắc hẳn bạn đã biết đến Bitcoin. Nhà phát triển Bitcoin – Satoshi Nakamoto cũng đã phát hành cuốn whitepaper của Bitcoin vào năm 2008 với tiêu đề “Bitcoin – Hệ thống tiền điện tử ngang hàng”.
Whitepaper là yếu tố cần thiết để một công ty khởi nghiệp tiền điện tử được coi là hợp pháp và chuyên nghiệp. Nó sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu được dự án này khác với các đối thủ khác như thế nào và có những điểm nổi trội nào so với các dự án trước.
Nếu bắt gặp một dự án không phát hành Whitepaper, bạn hoàn toàn có quyền hoài nghi về tính chuyên nghiệp và bền vững của dự án này. Khi đọc toàn bộ Whitepaper, các nhà đầu tư sẽ biết được mức độ chỉnh chu của dự án và xem xét lộ trình triển khai để biết nhà sáng lập sẽ làm theo những gì họ đề ra. Từ đó họ sẽ có quyết định nên đầu tư hay bỏ qua.
Một bản White Paper gồm những gì?
Cách tiếp cận nhanh nhất để nhà đầu tư có được thông tin cập nhật về dự án chính là đọc Whitepaper (sách trắng). Sách trắng sẽ giúp cho các nhà đầu tư nắm các mục tiêu cơ bản của dự án, cho phép họ đánh giá khả năng tồn tại của dự án. Nếu là người thường xuyên đọc sách trắng của các dự án tiền điện tử, các nhà đầu tư sẽ nhanh chóng thấy chỉ ra được đâu là bản sao hoặc phiên bản cũ của các dự án trước đó.
Một Whitepaper tốt sẽ bao gồm các mô tả sâu rộng về những thứ như: xác định vấn đề và giải pháp, thông tin về mã thông báo/tiền xu của dự án, mô tả cấu trúc kỹ thuật, kế hoạch phát triển và danh sách các thành viên nhóm dự án, nhà đầu tư và cố vấn,…
1. Vấn đề và giải pháp
Trong mục này, Whitepaper của các dự án Crypto sẽ xác định chính xác vấn đề mà các dự án này phải đối mặt và tìm ra giải pháp cho vấn đề đó. Đây chính là chìa khóa thành công của hầu hết các công ty khởi nghiệp không chỉ riêng lĩnh vực tiền điện tử.
Phần các nhà đầu tư quan tâm nhất trong mục này chính là những giải pháp hay chính là công nghệ đằng sau dự án. Thông thường, để các nhà đầu tư dễ hiểu và nắm bắt nhanh hơn, phần này thường được chia làm hai mục. Mục thứ nhất sẽ đi chỉ mô tả chi tiết công nghệ, kỹ thuật riêng biệt của dự án. Mục thứ hai sẽ phân tích những lợi ích từ các giải pháp được đưa ra.
Dựa vào mục xác định vấn đề và giải pháp, nếu nhà đầu tư cảm thấy vấn đề và giải pháp của dự án đưa ra chưa đủ thuyết phục thì mọi thứ khác trong sách trắng đều vô nghĩa. Do đó, đây là mục quan trọng nhất mà bạn nên đọc khi bắt đầu tìm hiểu một dự án mới.
2. Thông tin về token của dự án
Một phần quan trọng không thể thiếu trong một bản Whitepaper đó chính là thông tin về token của dự án. Các nhà đầu tư sẽ nắm được tên chính thức, vai trò, giá trị thực của chúng hiện tại, số lượng phát hành, thời gian mở khóa… Từ những thông tin này, các nhà đầu tư sẽ quyết định được mình sẽ tham gia vào dự án hoặc sẽ đầu tư vào dự án này trong thời điểm thích hợp nào. Và mức độ chênh lệch so với các token khác hiện nay là thấp hay cao.
Bên cạnh đó, các nhà đầu tư cũng sẽ biết cách thức hoạt động của các token, các trường hợp sử dụng hay số lượng token sẽ phát hành, phân bổ token, cũng như các giai đoạn mở bán, hình thức thanh toán hiện hành và những ưu đãi về quyền sở hữu token…
3. Mô tả kỹ thuật của dự án
Phần mô tả kỹ thuật của dự án sẽ giải thích cách thức dự án hoạt động về khía cạnh kỹ thuật và công nghệ đằng sau. Phần này sẽ giúp trả lời câu hỏi của đa số các nhà đầu tư: “Dự án này hoạt động như thế nào?”.
Có thể nhiều nhà đầu tư không thể đọc hiểu được phần này có ý nghĩa gì bởi nó ẩn chứa nhiều công nghệ đặc biệt mà chỉ những kỹ sư trong ngành mới có thể lý giải được. Nếu bạn đọc không hiểu, bạn cũng đừng quá lo lắng. Bạn vẫn hãy cứ lướt qua phần trình bày này để thấy được dự án có đang trình bày chi tiết hay không nhé.
4. Roadmap của dự án
Whitepaper không chỉ bản có mô tả kỹ thuật chi tiết của dự án mà còn có lộ trình phát triển của dự án theo từng giai đoạn. Kế hoạch phát triển của một dự án tiền điện tử thường sẽ bao gồm khung thời gian hoàn thành các bản nâng cấp mới diễn ra sau mỗi 1 đến 2 năm. Nơi đây sẽ cho các nhà đầu tư biết được liệu dự án có mở rộng, phát triển lâu dài trong tương lai hay không. Cũng như, khả năng sinh lời từ số tiền đầu tư, thương mại hóa và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Roadmap của dự án cũng sẽ cho các nhà đầu tư biết rằng số vốn của dự án ICO sẽ được sử dụng vào việc gì. Số tiền mà họ đang đầu tư được dùng trong các hạng mục nào.
Bạn nên định kỳ truy cập vào website chính thức của dự án để biết được tiến độ hoàn thành của dự án. Nếu có mạng xã hội GitHub, bạn hãy truy cập vào GitHub của dự án để biết được đội dự án có liên tục làm việc hay không nhé.
5. Đội ngũ dự án và nhà cố vấn
Đội ngũ phát triển và nhóm nghiên cứu là thành phần quan trọng, không thể thiếu của bất kỳ dự án nào. Một bản Whitepaper chất lượng sẽ mô tả chi tiết thông tin về những cá nhân chủ chốt của dự án, giới thiệu cho bạn biết tầm quan trọng của mỗi thành viên trong các dự án này, các kinh nghiệm trước đây của họ…
Nếu đội ngũ phát triển dự án, những người sáng lập, nhân viên, cố vấn đằng sau dự án càng có nhiều kinh nghiệm và các kinh nghiệm của họ có liên quan đến lĩnh vực blockchain hay giải pháp mà họ mang đến thì mức độ tin cậy của dự án cao hơn. Và đây cũng chính là điểm cộng cho Whitepaper của dự án trong mắt các nhà đầu tư.
Bạn hãy cẩn trọng với những dự án có những thành viên chủ chốt là những tay nghiệp dư hoặc không có chút kiến thức, kinh nghiệm thực tế nào. Bởi việc triển khai một dự án Crypto không chỉ cần tài năng mà còn cần sự “bền bỉ” và “quyết tâm” của đội ngũ sáng lập. Hãy nghiên cứu kỹ “profile” của họ để thấy được họ có đầy đủ các đức tính tốt để phát triển dự án mà bạn sắp đầu tư vào.
6. Đối tác và nhà đầu tư
Thông qua Whitepaper, các nhà đầu tư cũng sẽ biết được dự án này có thực sự tiềm năng hay không. Các nhà đầu tư chỉ cần tìm trong phần đối tác và nhà đầu tư. Nếu một dự án tiền điện tử có hệ sinh thái đối tác, nhà đầu tư lớn, đa số là các tập đoàn lớn, các tổ chức chính phủ hàng đầu thì đây là dự án chất lượng, đáng để đầu tư. Đây cũng là phần quan trọng mà các nhà đầu tư tiền điện tử không nên bỏ qua khi xem Whitepaper của một dự án Crypto bất kỳ.
7. Chiến lược marketing
Chiến lược marketing thực sự quan trọng để một dự án có thể phát triển mạnh và bền vững. Một dự án crypto với công nghệ và giải pháp đặc biệt nhưng chiến lược marketing không được tập trung sẽ phát triển khá chậm chạp. Khi đọc Whitepaper, trong mục chiến lược marketing bạn sẽ biết chính xác tiền của bạn sẽ đi đâu và dự án này sẽ cần khoảng bao nhiêu tiền để hoàn thành các mục tiêu đề ra. Bạn cũng có thể xem khoản đầu tư ban đầu của các nhà đầu tư có thể tăng trưởng như thế nào.
Bạn cũng nên lựa chọn các dự án phác thảo lộ trình tài chính có thể hiện sự tăng trưởng theo dự đoán dựa trên các tình huống khác nhau. Hãy tránh xa các Whitepaper đề cập đến các mục chi tiêu không thật sự liên quan đến việc phát triển công nghệ vì khi đó bạn chỉ bị lãng phí tiền mà thôi.
Tầm quan trọng của Whitepaper trong crypto
Đối với các nhà phát triển dự án:
- Whitepaper được nhà phát triển dự án dùng để huy động vốn. Các nhà đầu tư khi đọc Whitepaper của một dự án ICO có thể tự nhận xét được dự án này có tiềm năng hay không thông qua các thông số được trình bày cụ thể trong Whitepaper của dự án. Do đó, Whitepaper là nhân tố không thể thiếu của một dự án ICO minh bạch.
- Ngoài ra White Paper là nơi chứa toàn bộ các thông tin tổng quan về dự án bao gồm công nghệ, đội ngũ, token, lộ trình, đối tác… Các nhà đầu tư sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian đi tìm hiểu riêng lẻ, thay vào đó là chỉ cần đọc White Paper. Tất cả thông tin đều sẵn trên trang web chính của dự án mà không sợ bị giả mạo.
Đối với nhà đầu tư:
- Thông qua White Paper, họ sẽ hiểu được bản chất của dự án. Giải quyết được các câu hỏi dự án sinh ra để làm gì, giải quyết vấn đề gì của thị trường, giá trị cốt lõi của dự án nằm ở đâu,… Từ đó, các nhà đầu tư cũng như giới chuyên gia có thể đánh giá được dự án đó có tiềm năng và thực sự chất lượng không.
- Tìm ra được tính riêng biệt của dự án so với các dự án đối thủ và đưa ra quyết định đầu tư.
- Ngoài ra, Whitepaper còn giúp nhà đầu tư đưa ra những dự đoán về cách thức hoạt động của dự án. Nếu nghiên cứu thị trường điện tử đủ lâu, các bạn cũng như các nhà đầu tư sẽ nhận ra có khá nhiều dự án giống nhau về cách thức vận hành, hướng giải quyết một vấn đề tương tự và thậm chí có khi sử dụng cùng một loại hình công nghệ. Do đó, khi đọc Whitepaper của một dự án bất kỳ ta sẽ nhận ra nó có điểm tương đồng với một vài dự án đi trước. Và bạn có thể nhận định mô hình này có thể thành công hay thất bại khi đi theo hướng giải quyết đó.
Kết luận
Whitepaper chính là phần nội dung quan trọng mà bất kỳ một dự án khởi nghiệp blockchain chú trọng đầu tiên. Đọc Whitepaper là cách nhanh nhất giúp các nhà đầu tư hiểu về dự án và quyết định có nên đầu tư vào dự án này hay không. Qua bài viết của bluecointalk.org, hy vọng sẽ giúp các bạn đọc hiểu Whitepaper là gì? Và cũng hiểu được tầm quan trọng của Whitepaper trong crypto.